Cúng 30 tết và những điều cần biết khi tiến hành lễ cúng trong ngày 30 tết
Cúng ngày 30 tết là nghi lễ quan trọng của người Việt Nam trước khi Tết Nguyên Đán chính thức bắt đầu. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn thắc mắc cúng ngày 30 tết để làm gì, cách cúng ngày 30 tết như thế nào cũng như vẫn chưa biết chuẩn bị lễ vật cúng ngày 30 tết một cách đầy đủ và văn khấn ngày 30 tết thì ra làm sao, ... Vì vậy, bài viết sau đây sẽ giải đáp hết tất cả những thắc mắc ấy của bạn.
Cúng ngày 30 tết để làm gì?
Từ xưa đến nay, theo kinh nghiệm dân gian, người Việt xưa tin rằng, mỗi năm có một vị Hành khiển trông coi việc nhân gian.
Hết năm, vị thần cũ giao lại công việc cho thần mới vào thời khắc chuyển giao giữa năm mới và năm cũ. Vì vậy, người dân làm lễ cúng 30 tết trong nhà để tiễn ông thần cũ và sắm lễ vật cúng ngày 30 tết để đón ông thần mới.
Ngày 30 tết còn được gọi là ngày trừ tịch, nghĩa là trừ hết năm cũ để sang năm mới. Ngoài ra, còn có nghĩa là trừ khử ma quỷ.
Ông cha ta không coi ngày 30 tết như một Tết riêng mà xem nó là ngày tiên thường (ngày trước ngày giỗ/ngày cáo giỗ) hôm Nguyên Đán.
Chính vì vậy, trong ngày 30 tết, người dân thường đem trầu cau đi mời ông bà tổ tiên, rồi về thắp hương ngày 30 tết.
Hơn nữa, theo quan niệm của người Việt, Tết là dịp con cháu nhớ tới tổ tiên, và họ cũng tin vào sự phù hộ của các cụ, thế nên việc cúng ngày 30 tết trong nhà và bà trí bàn thờ gia tiên là không thể thiếu.
Cách cúng ngày 30 tết như thế nào?
Là một ngày quan trong như vậy nhưng bạn có có bao giờ tự hỏi cách cúng 30 tết như thế nào?
Trước tiên, ta cũng cần phân biệt mâm cơm trong lễ cúng 30 tết khác với mâm cúng đêm giao thừa. Cúng 30 tết thường diễn ra vào chiều 30 tết, trong khi đó mâm cúng đêm giao thừa lại diễn ra vào đúng 12h ngày 30 tết (hoặc 0h ngày mùng 1 tết). Do đó, không nên nhầm lẫn giữa 2 mâm cơm này là một. Thêm vào đó, trước kia, lễ cúng tất niên và cúng 30 tết thường gộp làm một. Nhưng hiện nay, do công việc và nhu cầu của gia đình nên những năm gần đây, người ta có xu hướng làm lễ cúng tất niên sớm hơn. Vì vậy ta cũng cần phân biệt 2 lễ này để tránh bị nhầm lẫn.
Theo cách vái cúng ngày 30 tết được dân gian truyền lại, trước khi tiến hành lễ này, các gia đình lau chùi, trang trí lại nhà, trang hoàng bàn thờ Phật, bàn thờ Tổ tiên với hoa quả, hương, cắm hoa ngày tết, đèn nến đầy đủ. Sau đó trang hoàng nhà cửa với hoa mai, cành đào, chậu quất ...
Sau khi tìm hiểu cách cúng 30 tết như thế nào và công việc chuẩn bị cho gia đình một cái Tết đầm ấm, thiêng liêng vui vẻ hoàn tất, gia chủ phải chuẩn bị mâm cỗ cúng ngày 30 tết.
Việc dọn mâm cỗ đầy, trước để kính mời ông bà, tổ tiên về thăm con cháu, sau là để đoàn tụ cả gia đình quây quần bên mâm cơm đầm ấm.
Một chú ý nữa, trong mấy ngày Tết, trên bàn thờ luôn luôn có sự hiện diện của tổ tiên. Ngoài các lễ vật cúng ngày 30 tết và chuẩn bị mâm cỗ cúng ngày 30 tết, để giữ cho hương khỏi bị tắt, từ chiều 30 Tết, người ta thường dùng hương vòng hoặc hương sào.
Trong bữa cơm tất niên, tất cả mọi thành viên trong gia đình đều phải có mặt đông đủ và trò chuyện vui vẻ
Lễ vật cúng ngày 30 tết
Một khi đã tìm hiểu cúng ngày 30 tết như thế nào thì có lẽ bạn cũng đã hiểu được tầm quan trọng của mâm lễ cúng ngày 30 tết.
Mâm cỗ cúng ngày 30 tết gồm:
-
Bát, đũa
-
Hoa tươi, trầu cau
-
Gà trống luộc nguyên con, Rượu và nước trắng (nước để cúng gia tiên luôn phải là nước chưa qua đun nấu)
-
xôi đỏ, bánh chưng (miền Bắc) hoặc bánh tét (miền Nam)
-
Lư hương, nhang, tiền vàng
-
Trái cây tươi, thông thường các gia đình sẽ chuẩn bị “mâm ngũ quả” theo quan niệm lâu đời của ông cha ta; để gặp may mắn
-
Cỗ mặn trong mâm cỗ cúng ngày 30 tết gồm các món ăn ngon khác nhau bao gồm cả món xào, luộc, canh khác nhau, tùy theo sở thích và khẩu vị của mỗi gia đình. Hiện nay, các gia đình Việt vẫn không quên có những món ăn truyền thống trong ngày Tết như canh măng hoặc canh bóng, giò lụa, thịt đông, nem rán,… Tuy nhiên, hiên nay, nhiều gia đình cũng làm mâm cỗ cúng chiều 30 tết là cỗ chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon tinh khiết, bày biện đầy đặn, trang nghiêm không kém gì cỗ mặn.
-
Bánh mứt kẹo đã được bày biện sẵn trên bàn thờ ngày Tết
Văn khấn ngày 30 tết
Hiện nay lưu truyền rất nhiều bài khấn cúng chiều 30 tết. Nhưng sau đây là bài khất 30 Tết phổ biến nhất, cũng được coi là bài khấn ngày 30 tết chuẩn nhất cho tới thời điểm này, được người Việt coi trọng không kém gì văn khấn giao thừa, văn khấn mùng 1, văn khấn mùng 2, văn khấn mùng 3.
“Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ .................
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm ...
Tín chủ (chúng) con là: ...........................................
Ngụ tại: …………………….......................... ..................................................
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khỏe, gia đình hòa thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)”
Bài viết trên là toàn bộ những chia sẻ giúp các bạn phần nào hiểu được cúng ngày 30 tết để làm gì cũng như là bài khấn ngày 30 tết như thế nào, .... Hy vọng với bài viết này, mọi người sẽ biết cách khấn cúng ngày 30 tết, chuẩn bị được lễ vật cúng ngày 30 tết thật đầy đủ và có một năm mới tràn đầy niềm vui.
Chúc các bạn năm mới tràn đầy niềm vui và hạnh phúc!