Nguyên tắc “vàng” khi cúng Tất Niên giúp rinh tài lộc không thể bỏ qua

Cứ vào những ngày giáp Tết là trên mọi miền đất nước Việt Nam đi đâu người ta cũng thấy những mâm cỗ cúng tất niên cuối năm. Vậy có bao giờ bạn tự hỏi ăn tất niên là gì, nên cúng tất niên vào ngày nào? cách cúng tất niên cuối năm như thế nào? khi chưa biết rõ về lễ vật cúng tất niên cuối năm hay bài khấn tất niên cuối năm, … Cùng khám phá bài viết sau để trả lời hết những câu hỏi ấy nhé!

Tất niên là gì?

Bàn về vấn đề cúng tất niên là gì, ta có thể hiểu tất niên hay cúng Tất niên, Lễ Tất niên, tiệc Tất niên là một nghi thức nhằm ghi nhận việc kết thúc một năm và chuẩn bị bước sang năm mới.  Xét nghĩa từng chữ cùng là một cách để trả lời tất niên nghĩa là gì khá dễ hiểu, chữ Tất có nghĩa là xong, là hết; chữ Niên là năm, Tất Niên là kết thúc một năm - 365 hay 366 ngày của năm cũ sắp qua, sẵn sàng bước vào năm mới.

Tất niên có thể là một bữa tiệc Tất niên, liên hoan cuối năm để bước sang năm mới và là một phần trong nghi thức Tết diễn ra vào những ngày cuối năm âm lịch, từ ngày 30 tháng Chạp (nếu là năm đủ) hoặc 29 tháng Chạp (nếu là năm thiếu) được gọi là ngày Tất niên.

Vậy ăn tất niên là gì, cúng tất niên là gì?

Đây là ngày các thành viên trong gia đình sum họp lại với nhau để ăn cơm buổi tất niên. Bữa cơm này có kèm một mâm cỗ cúng tổ tiên với đầy đủ các món cúng tất niên cuối năm kết hợp cùng các lễ vật cúng tất niên cuối năm, lễ này gọi là lễ tất niên. Ngoài ra, tùy vào phong tục tập quán ở mỗi vùng lại có câu trả lời cho câu hỏi tất là nghĩa là gì có đôi phần khác nhau, việc cúng tất niên có thể được gia chủ mời thêm bạn bè và người thân đến dự.

Tất niên thường diễn ra vào buổi chiều và buổi tối ngày này, mọi người thường tìm hiểu cách cúng tất niên cuối năm, cúng tất niên gồm những món gì rồi làm cỗ cúng tất niên sau đó dọn tiệc mời khách đến dự.

Tất niên là lúc mọi người quây quần bên nhau và bên những món thức ăn và cùng chào đón năm mới, giao thừa là một phong tục tập quán lâu đời của người Việt Nam, nó mang nét đẹp văn hóa lâu đời của người Việt Nam.

Cúng tất niên vào ngày nào?

Từ trước đến nay, về vấn đề nên cúng tất niên ngày nào tốt , ta thường biết đến, cúng Tất Niên là một lễ truyền thống được tiến hành vào chiều và tối 30 Tết, trước lễ cúng giao thừa. Tuy nhiên, những năm gần đây nhiều gia đình có xu hướng làm tất niên sớm hơn, luân phiên trong vài ngày trước Tết để có thể đến được nhà nhau hoặc có kế hoạch đi du lịch. Vì thế nên lễ cúng tất niên và cúng 30 tết trở thành 2 lễ riêng biệt.

Do vậy, cúng tất niên vào ngày nào thì còn tùy điều kiện hoàn cảnh mà bạn có thể lựa chọn ngày cúng tất niên phù hợp nhất với gia đình của mình. Có thể chọn xem cúng tất niên ngày nào tốt để lựa chọn được ngày tốt. Nhưng cũng không cần phải “quá khắt khe”. Dù có cúng tất niên vào ngày nào thì điều cốt yếu vẫn là thành tâm và mong muốn bày tỏ sự biết ơn đối với những gì mà tổ tiên đã giúp cho gia đình bạn trong năm cũ.

Cách cúng tất niên cuối năm

Mọi người thường tìm hiểu trước cách cúng tất niên như thế nào để tiến hành lễ này. Việc đầu tiên, theo cách cúng tất niên cuối năm mà ông cha ta đã truyền lại, các gia đình sẽ lau chùi, trang hoàng bàn thờ với mâm ngũ quả, hương, hoa tươi, đèn nến đầy đủ; trang hoàng nhà cửa với hoa mai, cành đào, chậu quất... tùy theo phong tục từng vùng miền mà có những lễ vật cúng tất niên cuối năm khác nhau.

Sau khi công việc trang trí nhà cửa hoàn tất, gia chủ chuẩn bị mâm cỗ cúng tất niên để gặp mặt gia đình cuối năm. Việc tìm hiểu cách bày mâm cỗ cúng tất niên như thế nào cúng rất quan trọng.

Vậy mâm cỗ cúng tất niên gồm những món gì?

Mâm cỗ cúng tất niên thường có: Mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét). Các món cúng tất niên dù là cỗ mặn hoặc chay đều đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.

Lễ vật cúng tất niên

Về vấn đề lễ vật cúng tất niên cuối năm như thế nào, ta cần chú ý các món cúng tất niên sau:

- Mâm ngũ quả, hoa ngày tết, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét).

- Mâm cỗ tất niên mặn hoặc chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon tinh khiết, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.

Văn khấn tất niên

Dưới đây là bài khấn tất niên cuối năm được lấy từ “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” - cũng là bài khấn tất niên cuối năm được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. 

“Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)

- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

- Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ .................

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm ...

Tín chủ (chúng) con là: ...........................................

Ngụ tại: …………………….......................... ..................................................

Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khỏe, gia đình hòa thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.

Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)”

Ngoài ra, cùng với văn khấn tất niên, bạn cũng cần đặc biệt lưu ý và nhớ kĩ văn khấn giao thừa, văn khấn mồng 1, mồng 2, mồng 3,... để chuẩn bị chu đáo cho dịp đầu năm. Chỉ có như vậy mới được tổ tiên phù hộ và mang lại nhiều tài lộc cho năm mới.

Tất niên là lúc mọi người quây quần bên nhau, là một nét đẹp văn hóa lâu đời của người Việt Nam. Hy vọng với bài viết này, các bạn sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc tất niên là gì, cách cúng tất niên ra sao và chuẩn bị lễ vật cúng tất niên thật đầy đủ , không bị lúng túng với văn khấn tất niên nữa.

xemsomenh.com chúc các bạn năm mới tràn đầy niềm vui và hạnh phúc!